FORUM Açıldı ! |
|||
| Forum'umuz Açılmıştır Forum'umuzu Gezmek Görmek İçin Tıkla. | |||
Fen Bilimleri Nedir
Bilim bir alandaki varlıkları ve olayları inceleme, açıklama, onlara ilişkin genelleme ve ilkeler bulma, bu ilkeler yardımıyla gelecekteki olayları kestirme gayretleridir. Fen bilimlerinde de doğadaki varlıklar ve olaylar aynı amaçlarla incelenir. Fizik, Kimya, Jeoloji, Astronomi gibi bilimler cansız doğa ile; Biyoloji, Botanik, Zooloji, Anatomi, vb. gibi bilimler canlı doğayla uğraşır. Orman bilimi, Deniz bilimi gibi hem canlı hem cansız doğayı içeren karma bilim alanları da vardır. Fen bilimleri gözlenen doğayı ve doğal olayları sistemli bir şekilde inceleme, henüz gözlenmemiş olayları kestirme gayretleri olarak tanımlanabilir. Bu tanımdan anlaşıldığı gibi, fen bilimleri, insanoğlunun doğayı (bu arada kendini) anlama gayretlerinin ürünleridir.Fen bilimlerinin içeriğine bakıldığında olgular, kavramlar ve genellemeler, ilkeler, kuramlar ve doğa yasaları görülür.
Olgular Doğadaki varlıkların ve olayların bir bütünüdür. Bu bütünü oluşturan bilimler arasında çok çeşitli ilişkiler vardır. Üstelik doğa kendi içinde gelişmekte ve değişmektedir. Bu varlıklar ve olaylar tümcesine doğa olguları deriz. Karmaşık gibi görünen bu doğa olaylarını gözleyip betimlemekle, gözlediğimiz olayları ve eşyayı düzenli biçimde sınıflayarak anlamaya başlarız. İnsanın doğaya ilişkin bilgileri gözlemleri ve deneyimleri arttıkça derinleşir.
Kavramlar Doğa varlıklarını ve olaylarını gözlediğimizde varlıklar arasında benzerlikler, olaylarda ortak örüntüler buluruz. Sınırlı sayıda gözlem yapmış olsak bile, gözlemlerimizden tümevarım yoluyla genellemelere gideriz ve genellemelerimizin herbirine bir ad veririz. Bilim dilinde bir genellemeyi ifade eden sözcüğe kavram denir. Kavramlar bazan ilişkileri ifade eder. İki kavram arasındaki ilişkiyi kullanarak üçüncü bir kavram geliştirebiliriz. ‘Kütle’ ve ‘hacim’ maddenin özelliklerini ifade eden kavramlardır. Bu kavramlar somutlaştırılabilir. ‘Öz kütle’ ise kütle ve hacim bağıntısıyla tanımlanan soyut bir kavramdır. Kavramlar bilimin yapı taşlarıdır. Kavramları geliştirmek ve öğrenmek bilim adamlarına ve diğer kişilere önemli yararlar sağlar. Kavramlarımızla bilişsel yeterliklerimizi güçlendirir, bilgilerimizi onları öğrendiğimiz durumların dışında kullanırız.
İlkeler İlkeler kavramlar arası ilişkilerden çıkarılan genellemelerdir. Sıvılara daldırılan katı cisimlerin sıvı içinde hafiflediklerini biliriz. Öyleyse sıvı içindeki cisme yerçekimi kuvvetine zıt yönde etki eden bir kuvvet vardır. Bu kuvvete ‘kaldırma kuvveti’ denir. Bu bir kavramdır. ‘Kaldırma kuvveti katı cismin sıvı içindeki hacmiyle ve sıvının yoğunluğuyla doğru oranlıdır’. Bu ifade Archimedes prensibi diye bilinen bir ilkedir. İlkeler çeşitli durumlarda denenip doğrulandıkça daha gerçek hale gelirler.
Doğa kanunları Birçok defa doğruluğu kanıtlanmış, istisnası görülmemiş ilkeler zamanla değişmez gerçekler haline gelir. Doğa olaylarının düzgünlüğüne ve değişmezliğine dayanan bu tür ilkelere doğa kanunu denir. Doğa kanunları her ne kadar değişmez görünürse de, kanunun uygulanamadığı halleri gördüğümüzde yeni açıklamalar ve değişmez sandığımız kanunda düzeltmeler gerekebilir.
Kuramlar Bilim adamlarının geliştirdikleri ilkeler, buldukları doğa kanunları, kurdukları kuramsal yapılar gözlenen olayların tümünü açıklamaya yetmeyebilir. Bazan da gözlemler yetersiz olduğu için bir alandaki bazı olaylar açıklanmayabilir. Bu hallerde bilim adamları o zamana kadar doğrulanmış bilgileri kullanarak ve kendi zihin yaratıcılıklarıyla kuramsal yapılar kurarlar. Fiziksel bilimlerdeki kuramsal yapılardan biri Bohr Atom Modelidir. Diğer bir örnek, bir gazı oluşturan moleküllerin kinetik enerjilerinden hareket edilerek kurulmuş olan kinetik gaz kuramıdır.
Bir kuramın kendi içinde tutarlılığı matematiksel yolla veya benzer usavurma yöntemleriyle kanıtlanabilir. Bir kuramın doğa olaylarını doğru olarak açıklayıp açıklayamadığının yoklanması deneysel kanıt gerektirir. Bir kuram deneysel yöntemlerle ancak kısmen doğrulanabilir; aksine kanıt bulunmadıkça kuramın doğrulanmamış önermeleri de doğruymuş gibi kullanılır.
Bugün 27 ziyaretçi (46 klik) kişi burdaydı!
